550 lat temu w Toruniu urodził się wybitny astronom, intelektualista, jeden z najznakomitszych umysłów swojej epoki. 19 lutego swoje święto obchodzi także Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Tegoroczne uroczystości, z udziałem marszałka Piotra Całbeckiego, połączone były ze Światowym Kongresem Kopernikańskim, podczas którego wykład inauguracyjny wygłosił prof. Phillip James Edwin Peebles, kanadyjski astronom i kosmolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Nagranie transmisji inauguracji
Uroczyste obchody święta toruńskiej Alma Mater rozpoczęła msza święta w bazylice katedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, której przewodniczył prymas Polski abp Wojciech Polak. Po nabożeństwie w kaplicy rodziny Kopernika odsłonięto pamiątkową tablicę. Zebrani przeszli następnie na Rynek Staromiejski, gdzie pod pomnikiem Mikołaja Kopernika złożyli wiązanki kwiatów.
Tegoroczne święto UMK połączone było z uroczystą inauguracją Światowego Kongresu Kopernikańskiego, zorganizowanego, przy współudziale samorządu województwa kujawsko-pomorskiego, przez toruńską uczelnię, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. W Auli UMK spotkali się przedstawiciele środowisk akademickich, parlamentarzyści, samorządowcy i duchowni.
– Mikołaj Kopernik pokazuje nam, czym winny być studia uniwersyteckie. To nie tylko czas zdobywania wiedzy, ale także – a może przede wszystkim – przestawiania perspektywy, wykształcenia zdolności do własnej oceny zdarzeń i prawd, a nawet buntu wobec zastanych schematów. Uniwersytet musi kształcić wyobraźnię kolejnych pokoleń, wyobraźnię, która pozwoli spojrzeć poza ciasne horyzonty. To warunek postępu – podkreślił w swoim wystąpieniu rektor UMK prof. Andrzej Sokala. – Niech refleksja nad dziedzictwem wielkiego astronoma towarzyszy państwu w waszym życiu i pracy – zakończył.
Gościem specjalnym, który wygłosił wykład otwierający kongres, był prof. Phillip James Edwin Peebles, kanadyjsko-amerykański fizyk, kosmolog, astrofizyk i astronom, jeden z pionierów teorii formowania się struktur kosmicznych, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2019 roku za osiągnięcia w dziedzinie kosmologii fizycznej. Po zakończonym wystąpieniu z rąk prof. Andrzeja Sokali odebrał reprint najwybitniejszego dzieła Kopernika De revolutionibus orbium coelestium.
– Postać Mikołaja Kopernika towarzyszyła mi osobiście w istotnych etapach życia – począwszy od wspomnień związanych z pięćsetną rocznicą urodzin wybitnego astronoma, poprzez naukę w Liceum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu i na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, do udziału w spotkaniu z Janem Pawłem II w auli uniwersytetu – mówił podczas uroczystości otwarcia Światowego Kongresu Kopernikańskiego marszałek Piotr Całbecki. – Dr Cecylia Iwaniszewska, pierwsza kobieta, która ukończyła astronomię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, napisała, że „[…] najgodniejszym wyrazem kultu Kopernika w Polsce jest kontynuowanie nauki, której on się poświęcał i którą skierował na nowe tory”. Życzmy sobie, aby nauka w naszym kraju mogła się rozwijać w duchu kopernikańskim i służyć dobru każdego człowieka – dodał.
– Mikołaj Kopernik łączy – pokolenia, miasta, regiony, narody, cały świat nauki. W tym duchu powstał także Szlak Kopernikowski, który połączył trzy województwa – pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie. Wędrująca formuła Światowego Kongresu Kopernikańskiego, który odbywa się w Toruniu, kolejne w Krakowie, Olsztynie i ponownie w Toruniu, to wielkie przesłanie, uzupełnienie wiedzy kopernikańskiej. Warmia i Mazury – to piękne miejsca i fakty z nim związane. Już dziś zapraszam do uczestnictwa w kolejnych edycjach kongresu – mówił marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin.
Kolejne odsłony Światowego Kongresu Kopernikańskiego odbędą się w Krakowie (24-26 maja) i Olsztynie (21-24 czerwca), a na zakończenie wrócą do Torunia (12-15 września). Oficjalna strona Światowego Kongresu Kopernikańskiego
Rok 2023, w którym przypada 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika, obfituje w wydarzenia popularyzujące dorobek naukowy wybitnego astronoma i promujące związane z nim miejsca w naszym regionie.
W sobotę (18 lutego) podczas koncertu Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej poza utworami Richarda Straussa, Ludvika van Beethovena i Gustava Holsa zabrzmiał także „Taniec sfer niebieskich”, skomponowany przez Adama Wesołowskiego z okazji jubileuszowej rocznicy urodzin astronoma.
Mieszkańców zapraszamy do oglądania wystaw „Z Torunia do gwiazd. Mikołaj Kopernik w zbiorach ikonograficznych Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu” i „Szlak Kopernikowski na Kujawach i Pomorzu” oraz do odwiedzenia Kujawsko-Pomorskiego Teatru Muzycznego, gdzie czekają wystawa plakatów i spektakl muzyczny. Czytaj Prelekcje, wystawy, koncerty i spektakle – Rok Mikołaja Kopernika w regionie
Od najbliższego wtorku (21 lutego) w toruńskim Ratuszu Staromiejskim będzie można oglądać oryginalne egzemplarze trzech pierwszych wydań największego dzieła Kopernika „De revolutionibus” (norymberskie, bazylejskie i amsterdamskie). Wystawa przygotowana została przez Książnicę Kopernikańską, Muzeum Okręgowe w Toruniu i Archiwum Państwowe. Zobacz Dzieło Kopernika na wyciągnięcie ręki
fot. Szymon Zdziebło/tarantoga.pl.
Czytaj także
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego