W miesiącach od lipca do września2020 r. w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku została zmodernizowana Pracownia Konserwatorska. Dzięki dotacji ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, z Programu Wspieranie Działań Muzealnych oraz wsparcia z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, zakupiono nowoczesny sprzęt, który częściowo zastąpił stary i zużyty oraz jednocześnie doposażono pracownię w 9 nowych, specjalistycznych urządzeń, które podniosły standardy jej dotychczasowego wyposażenia.
Pracownia Konserwatorska istnieje w naszym muzeum od 40 lat, wykonując różnego rodzaju prace, począwszy od dezynfekcji obiektów poprzez wszelkie działania zabezpieczające do całkowitej konserwacji zabytków wykonanych z najróżniejszych materiałów. Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej jest jednostką wielodziałową stąd różnorodność obiektów, choć ta występuje również w obrębie jednego działu, jakim jest np. Dział Etnograficzny z Kujawsko-Dobrzyńskim Parkiem Etnograficznym w Kłóbce włącznie. Również Zbiory Sztuki z pokaźną kolekcją obrazów, ram, grafik i rzeźboraz działy — Historyczny, Dział Numizmatyki, Medalierstwa i Metrologii Historycznej, Fajansu i Archeologiczny, dostarczają nam obiekty wykonane z różnorodnej materii.Stawia to przed nami wiele problemów oraz trudności i jest wyzwaniem do ich pokonywania.Pracownia pochyla się nad każdym z nich, podchodząc indywidualnie,z niezwykłą starannością do każdego zabytku. Zakupiony sprzęt usprawni wykonywanie prac konserwatorskich, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa pracy.
Wymieniając elementy nowego wyposażenia,zacznijmy od urządzenia do nawilżania i oczyszczania powietrza cyrkulacyjnego, którym jest nawilżacz Defensor PH-15, dostarczony przez Firmę Swegon. Umożliwi utrzymanie w pracowni konserwatorskiej właściwych warunków do przechowywania zbiorów będących w konserwacji. Oczyści powietrze z zanieczyszczeń i nieprzyjemnych zapachów, podnosząc tym samym komfort i bezpieczeństwo pracy. Urządzenie jest mobilne i przystosowane do pracy ciągłej, gwarantując tym samym utrzymanie stałych warunków. Wyposażone jest w elektrody jonizujące oraz czujnik wilgotności i poziomu wody.
fot.1
Nawilżacz i oczyszczacz powietrza
Kolejnymi urządzeniami są dwa odciągi pyłów i oparów EK2000 Firmy Restauro-Technika. Są to mobilne zestawy do pochłaniania i filtracji par rozpuszczalników i pyłów na danym stanowisku pracy. Podniosą standardy bezpieczeństwa przy pracach z zastosowaniem lotnych substancji bądź pylenia, na dwóch stanowiskach pracy. Odciągi będą niezwykle pomocne podczas prac, przy których długo i wolno uwalniają się opary rozpuszczalników.
fot.2
Odciąg pyłów i oparów
Sprzętem, który został wymieniony na nowy, jest stół roboczyWTH-1 Firmy Restauro-Technika, o wymiarach 110 x 220 cm. Zastąpił stary, użytkowany przez ostatnie lata. Nowy, pozwoli stworzyć bezpieczne stanowiska pracy, a poprzez regulację wysokości dostosować ją do wykonywanych działań.
fot.3
Główny stół roboczy
Pracownia wzbogaciła się również o kondensacyjny osuszacz powietrza Lewaco DHK28, który dostarczyła firma Swegon. Umożliwi pozbycie się nadmiaru wilgoci z pomieszczeń pracowni w razie zalania bądź pracy z mocno zawilgoconymi obiektami. Jest urządzeniem mobilnym, dlatego też może być wykorzystywany przy pracach w innych pomieszczeniach bądź obiektach. Osuszanie uniemożliwi rozwijanie się pleśni i grzybów, niezwykle groźnych dla ludzi i zabytków.
fot.4
Kondensacyjny osuszacz powietrza
Sprzętem od lat pożądanym w pracowni okazały się dwie sekcje szufladowe o symbolu SS – AO/8, które dostarczyła firma Chris Ramy Kultury. Sekcje są ze sobą spiętrzone, posiadają metalową podstawę oraz pokrywę. Każda sekcja zaopatrzona jest w zamek i zamyka się na osobny kluczyk. W szesnastu szufladach znalazły bezpieczne miejsce dokumenty, grafiki, rysunki, papiery i tektury, co uchroni je przed zagnieceniami, pyłami oraz niebezpieczeństwem zalania. Pracownia oprócz prac konserwatorskich uczestniczy również w projektach wystawienniczych, stąd materiały z tym związane są na jej wyposażeniu.
fot.5
Sekcja szufladowa
Nowoczesnym urządzeniem, o które wzbogaciła się pracownia jest specjalistyczny odkurzacz do zbiorów model 555-MU-E GS dostarczony przez firmę Chris Ramy Kultury. Umożliwi precyzyjne i dokładne oczyszczanie miejsc trudno dostępnych w obiektach i na regałach magazynowych. Posiada niewielkie rozmiary i wagę, wyposażony jest w filtr HEPA mechaniczny i biologiczny — wyłapujący bakterie, roztocza pyły i kurze wielkości do 0,23 mikrometra. Pokrętło z ręczną regulację mocy ssącej umożliwia oczyszczanie obiektów wykonanych z delikatnych materiałów, a zestaw miniaturowych końcówek pozwala na dotarcie do trudno dostępnych miejsc.
fot.6
Specjalistyczny odkurzacz do zbiorów
Następnym sprzętem wzbogacającym dotychczasowe wyposażenie jest lampa stojąca o symbolu LST 1/4×18 Firmy Restauro-Technika. Zaopatrzona jest w wielofunkcyjny statyw z kółeczkami oraz w ramię z przeciwwagą. Duży wysięg ramienia pozwala na zmianę położenia oprawy w poziomie i pionie, ustawiając ją pod odpowiednim kątem. Lampa w znacznym stopniu doświetli stanowiska pracy, pozwalając na wykonywanie najbardziej precyzyjnych czynności.
fot.7
Specjalistyczna lampa
Kolejnym zakupionym sprzętem jest stolik uniwersalny o symbolu U1E Firmy Restauro-Technika. Stolik, wyposażony w mobilną, metalową podstawę z regulacją wysokości, dedykowany jest stołom niskociśnieniowym, w który pracownia jest wyposażona od lat. Dzięki właściwej konstrukcji, przystosowanej do funkcjonowania stołu niskociśnieniowego możliwe będzie sprawniejsze korzystanie, z wcześniej nabytego urządzenia.
fot.8
Stolik uniwersalny niskociśnieniowy
Dwa niewielkie rejestratory temperatury i wilgotności względnej zamykają listę nowych urządzeń zakupionych do pracowni. Rejestratory Lascar EL – WiFi – TH zostały dostarczone przez firmę Chris Ramy Kultury, są urządzeniami do bezprzewodowego pomiaru i monitoringu temperatury i wilgotności względnej w pomieszczeniach pracowni.
fot.9
Rejestrator temperatury i wilgotności względnej
Zakupiony sprzęt pozwoli na wykonywanie z większą dokładnością prac związanych z konserwacją zabytków, zabezpieczając je na kolejne lata. Dzięki modernizacji pracowni zwiększy się bezpieczeństwo i higiena pracy. Podniosą się również standardy przechowywania obiektów i materiałów. Zwiększy się komfort prac podczas realizowania projektów wystawienniczych, czyli wykonywania opraw akwarel, pasteli, fotografii, grafik i innych prac w passe-partout i ramy. Modernizacja będzie służyć naszej instytucji, jak i szerszemu gronu odbiorców. Muzeum wciąż pozyskuje zabytki dla poszczególnych działów (obecnie ok. 42.000 pozycji inwentarzowych), które wymagają niezbędnych prac zabezpieczających oraz konserwatorskich. Prezentując je na ekspozycjach stałych i czasowych przyczyniamy się do popularyzacji historii regionu, kultury materialnej Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.
Systematycznie, raz w roku, dokonywane są przeglądy konserwatorskie na ekspozycjach, w magazynach muzealnych oraz w Kujawsko-Dobrzyńskim Parku Etnograficznym w Kłóbce. Efektem tych działań m.in. jest typowanie zespołów bądź poszczególnych obiektów do prac konserwatorskich w różnym zakresie.
W najbliższych planach stoją przed pracownią zadania wynikające z otwierającej się w 2022 r. nowej ekspozycji stałej w Muzeum Etnograficznym. Również w 2022 r. planowane jest udostępnienie wystawy stałej w remontowanym obecnie spichlerzu dworskim, w urządzaniu której pracownia będzie brała czynny udział. Zakupiony sprzęt w znacznym stopniu usprawni wykonywanie tych zadań, przekładając się na jakość działań konserwatorskich oraz stwarzając parasol ochronny nad powierzonymi zabytkami.
Zakup wyposażenia do Pracowni Konserwatorskiej Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku – całkowita wartość zadania 40 472,00 zł, w tym z środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 30 456,00 zł oraz z środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 10 016,00 zł.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.
– nawilżacz i oczyszczacz powietrza,
– dwa stanowiskowe odciągi pyłów i oparów,
– stół roboczy,
– osuszacz powietrza,
– dwie sekcje szufladowe,
– specjalistyczny odkurzacz do zbiorów,
– lampa stojąca,
– stolik uniwersalny,
– dwa rejestratory temperatury i wilgotności względnej
