Zakład Ubezpieczeń Społecznych regularnie kontroluje zwolnienia lekarskie, a także zmniejsza świadczenia, gdy ustał tytuł ubezpieczenia. Liczba kontroli w regionie wzrosła o niemal 62 proc.
Od stycznia do września 2022 roku dwa oddziały ZUS (bydgoski i toruński) w województwie kujawsko-pomorskim przeprowadziły blisko 24,7 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. W ich następstwie zakwestionowano prawie 1,1 tys. świadczeń chorobowych na kwotę 969,4 tys. zł. W porównaniu do analogicznego okresu 2021 roku liczba kontroli wzrosła o niemal 9,5 tys. Przez trzy kwartały 2021 roku skontrolowano 15,2 tys. zwolnień, ZUS wydał 671 decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych na kwotę 506,7 tys. zł – informuje Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Niewątpliwie wpływ na zwiększoną liczbę kontroli ma fakt, że w 2021 roku ze względu na pandemie większość kontroli zwolnień odbywała się przede wszystkim na podstawie dokumentacji medycznej oraz danych dostępnych w systemie informatycznym ZUS. Teraz kontrole sprawdzające sposób wykorzystywania zwolnienia lekarskiego przez chorego są zarówno wyjazdowe, jak i w dalszym ciągu na podstawie dokumentów. Dlatego wszystkich przeprowadzanych kontroli jest więcej- dodaje rzeczniczka.
ZUS prowadzi dwa rodzaje kontroli zwolnień. Przy kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich pracownicy ZUS sprawdzają, czy chory nie pracuje podczas niedyspozycji, albo nie wykonuje innych aktywności, które mogłyby wydłużyć jego powrót do zdrowia jak np. remont mieszkania. Taką kontrolę mogą również przeprowadzić pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 pracowników. W przypadku sprawowania opieki dodatkowo osoby kontrolujące muszą ustalić, czy poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny mogący zapewnić opiekę dziecku (nie dotyczy opieki nad dzieckiem
w wieku do ukończenia 2 lat) lub choremu członkowi rodziny.
Kontrole prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy wykonują lekarze orzecznicy ZUS, którzy sprawdzają, czy osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i niezbędna jest kontynuacja zwolnienia, czy też zwolnienie należy skrócić. Kontrola ta może odbyć się także na podstawie dokumentacji medycznej stanowiącej podstawę wystawionego zwolnienia.
Pracowali, chociaż musieli się leczyć
Chociaż powszechnie wiadomo, że na chorobowym nie wolno pracować, wciąż jest wiele osób, które wykorzystują zwolnienia niezgodnie z przeznaczeniem. W naszym regionie wśród osób, które musiały zwrócić zasiłek chorobowy, był pracownik, który jako wokalista zespołu muzycznego w okresie orzeczonej niezdolności do pracy brał udział w imprezach okolicznościowych takich jak zabawa andrzejkowa, pożegnanie pracownika odchodzącego na emeryturę. Inny pan w trakcie zwolnienia wykonywał prace fizyczne w gospodarstwie rolnym rodziców. Kolejny ubezpieczony, pobierając zasiłek wypłacany przez pracodawcę, w ramach prowadzonej jednocześnie swojej działalności gospodarczej sprzedawał towary przez internet. Pomocne w dotarciu do tych, którzy nie potrafili zastosować się do zaleceń lekarzy były również donosy, które dotyczyły m.in. wzięcia udziału w manifestacji związków zawodowych, czy odwiedzaniu lokali i spożywaniu alkoholu.
Kontrole to nie wszystko. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek obniżyć wysokość świadczeń chorobowych osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia. Zasiłek nie może być wtedy wyższy niż przeciętne wynagrodzenie krajowe. W regionie z tego powodu od stycznia do września 2022 roku obniżono wypłaty o 5,2 mln zł.Łączna kwota obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych w tym okresie w samym województwie kujawsko-pomorskim wyniosła blisko 6,2 mln zł.
