Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, w ramach otrzymanej dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zakończyło realizację głównej części zadania pt. Barwne, posażne, ocalenia warte. Konserwacja zabytkowych skrzyń posagowych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Została ona przyznana w ramach programu Wspieranie działań muzealnych przy dofinansowaniu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Otrzymane środki umożliwiły odrestaurowanie i zakonserwowanie 19 skrzyń posagowych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej.
Skrzynie nazywane posagowymi lub wiannymi to popularne od 2. poł XIX w. do pocz. XX w. meble związane z kulturą chłopską. Oprócz funkcji schówkowej, stanowiły ważny element obrzędowy związany z zamążpójściem. Ich cechą charakterystyczną są efektowne, barwne polichromie z motywami roślinnymi, występujące przede wszystkim w części frontalnej tzw. licu, a także na wieku (w tym miejscu malatury rzadko zachowały się do współczesności).
Włocławskie muzeum posiada jedną z największych w Polsce kolekcji skrzyń wiannych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Te niezwykłe zabytki etnograficzne zostały zebrane w większości podczas prac terenowych w latach 70/80. i w 1. poł. 90. XX w. Obecnie skrzynie malowane nie występują w terenie, dlatego istniejący zbiór jest wyjątkowy, a jego wartość będzie wzrastała w kolejnych latach.
Konserwację mebli przeprowadziła włocławska Pracownia Renowacji Antyków Romana Wietrzyckiego. Prace prowadzone były w dwóch etapach. Od 29 maja do 27 sierpnia renowacji poddanych zostało 9 skrzyń dobrzyńskich i 1 kujawska. Następnie w terminie od 2 września do 24 listopada prace objęły 9 skrzyń kujawskich. Kolejne etapy prac konserwatorskich na bieżąco konsultowane były z pracownikami włocławskiego muzeum. Równolegle wykonana została dokumentacja fotograficzna i zrealizowany zapis filmowy. W ramach zadania w Muzeum Etnograficznym od 1 grudnia udostępniona zostanie wystawa czasowa pt. Półskrzyneczek i wianeczek. Konserwacja posagowych skrzyń malowanych z Kujaw i ziemi dobrzyńskiej, która prezentowana będzie do 27 grudnia br. W przypadku dalszego obowiązywania obecnych obostrzeń związanych z rozprzestrzenianiem się, zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, ww wystawa zostanie udostępniona zwiedzającym w formie wirtualnego spaceru i udostępniona na stronie internetowej muzeum.
Realizacji zadania i promocji wystawy towarzyszy film podsumowujący zakończenie całego projektu zamieszczony na muzealnym kanale YouTube oraz stronie www.
Ponadto do 28 grudnia ukończona zostanie digitalizacja zabytków, a dane zostaną wprowadzone do muzealnego systemu ewidencji zabytków MONA oraz opublikowane w Katalogu zbiorów online.
Po zakończeniu wystawy czasowej wszystkie obiekty zostaną przeniesione do magazynu. Następnie, zgodnie z przyjętą koncepcją, skrzynie staną się częścią wystawy stałej w Muzeum Etnograficznym, której zmiana planowana jest do końca 2022 r.
Michał Kwiatkowski
Realizacja zadania dzięki dotacji pozyskanej z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Wspieranie działań muzealnych oraz dzięki wsparciu finansowemu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
