Blisko 174 tys. kontroli i ponad 9,2 mln zł wstrzymanych świadczeń chorobowych – to bilans kontroli zwolnień lekarskich, którą Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził w I kwartale 2019 roku. Łącznie kwota obniżonych i cofniętych świadczeń przekroczyła 53,5 mln zł, w kujawsko-pomorskim 2,7 mln zł. Na kwotę tą składają się nie tylko zakwestionowane zwolnienia lub sposób ich wykorzystania, ale także zmniejszenie świadczeń, gdy ustał tytuł ubezpieczenia.
Prowadzenie imprez okolicznościowych, wyjazdy na wycieczki, remont mieszkania, prowadzenie usług kosmetycznych np. przedłużenie rzęs czy dodatkowa praca zawodowa to tylko niektóre przykłady jak osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich wykorzystują je niezgodnie
z przeznaczeniem – wymienia Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Zgodnie z ustawowymi uprawnieniami Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi dwa rodzaje kontroli zwolnień lekarskich zarówno pod kątem prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich, jak i prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Przy pierwszym typie kontroli pracownicy ZUS sprawdzają czy chory wykorzystuje zwolnienie lekarskie zgodnie z jego przeznaczeniem i stosuje się do zaleceń lekarza, a nie np. pracuje, remontuje mieszkanie, czy wykonuje inne prace, które mogłyby wydłużyć powrót do zdrowia. Taką kontrolę mogą również przeprowadzić pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 pracowników.
Drugim rodzajem kontroli jest kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy
z powodu choroby. Kontrole te wykonują lekarze orzecznicy ZUS, którzy sprawdzają czy zwolnienie zostało wystawione zasadnie i czy osoba korzystająca ze zwolnienia lekarskiego jest nadal chora. Kontrola ta może odbyć się także w oparciu o dokumentację medyczną na podstawie, której lekarz wystawił zwolnienie.
W województwie kujawsko-pomorskim przez pierwsze trzy miesiące 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził 9 tys. kontroli osób mających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. Kontrole dotyczyły zarówno kwestii prawidłowości wykorzystania zwolnienia jak
i prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. W konsekwencji ZUS wydał blisko 600 decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych na kwotę 544,6 tys. zł.W naszym regionie to o ponad 30,5 proc. kontroli więcej niż w porównywalnym okresie roku ubiegłego – informuje Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS województwa kujawsko-pomorskiego. Również kwota, którą ZUS “odzyskał” jest wyższa o blisko 220,8 tys. zł – dodaje rzecznika.
- Oddział ZUS w Bydgoszczy przeprowadził 4,4 tys. kontroli, wydał 436 decyzjiwstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych na kwotę 337,1 tys. zł.
- Oddział ZUS w Toruniu przeprowadził 4,6 tys. kontroli, wydał 160 decyzjiwstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych na kwotę 207,5 tys. zł.
W całej Polsce w I kwartale br. ZUS przeprowadził 173,8tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. Wynik finansowy tegorocznych kontroli był lepszy od tego z I kwartału roku ubiegłego aż o blisko 69 proc. Kwota wstrzymanych świadczeń chorobowych w pierwszych trzech miesiącach 2019 r. przekroczyła, bowiem 9,2 mln zł
w porównaniu z blisko 5,5 mln zł w pierwszych trzech miesiącach 2018 r.
Większa liczba kontroli i dużo lepszy ich wynik finansowy to efekt prowadzenia przez Zakład bardziej celowanych działań nakierowanych na przypadki, które budzą poważne wątpliwości. Narzędziem pomocnym w ujawnianiu nieprawidłowości są z pewnością elektroniczne zwolnienia lekarskie, które stały się obowiązkowe od 1 grudnia 2018 r. Zakład mając do dyspozycji bieżące dane
o wystawianych zwolnieniach lekarskich może skuteczniej reagować na potencjalne nadużycia.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek obniżenia wysokości świadczeń chorobowych do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wszystkim tym osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia. W I kwartale 2019 r. takich spraw było 47,1 tys., a kwota ograniczonych wypłat przekroczyła 44,1 mln zł. W województwie kujawsko-pomorskim takich spraw było 1,8 tys., a kwota ograniczonych wypłat przekroczyła 2,2mln zł.
- Oddział ZUS w Bydgoszczy 654 spraw, kwota ograniczonych wypłat 860,6 tys. zł
- Oddział ZUS w Toruniu -1166 spraw, kwota ograniczonych wypłat ponad 1,3 mln. zł
Łącznie kwota obniżonych i cofniętych świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w I kwartale 2019 r. wyniosła 53,5 mln zł, w województwie kujawsko-pomorskim ponad 2,7 mln zł(Oddział ZUS w Bydgoszczy 1,2 mln zł, Oddział ZUS w Toruniu 1,5 mln. zł).
