Tylko w pierwszym kwartale 2023 roku kwota obniżonych i cofniętych świadczeń po kontroli zwolnień wyniosła ponad 45 mln zł, w kujawsko-pomorskim niemal 2,5 mln zł. Na kwotę tę składają się nie tylko zakwestionowane zwolnienia lub sposób ich wykorzystania, ale także zmniejszenie świadczeń, gdy ustał tytuł ubezpieczenia.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych regularnie kontroluje zwolnienia lekarskie. Sprawdza, czy osoby chore prawidłowo korzystają ze zwolnień, a także czy wystawione zwolnienie jest zasadne. Ma również obowiązek zmniejszyć świadczenie do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, gdy ustał tytuł ubezpieczenia – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Jeśli w wyniku kontroli okaże się, że osoba korzystała ze zwolnienia niezgodnie z jego przeznaczeniem, to ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia. Jeżeli zasiłek został już wypłacony, to nakazuje jego zwrot. Natomiast przy kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, którą wykonują lekarze orzecznicy ZUS, jeśli okaże się, że kontrolowany jest już zdrowy, to dochodzi do skrócenia zwolnienia lekarskiego. W takiej sytuacji osoba badana zachowuje prawo do świadczenia chorobowego tylko do dnia badania.
W pierwszym kwartale 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził ponad 117 tys. kontroli zwolnień. W ich następstwie zakwestionowano świadczenia chorobowe na kwotę 6,8 mln zł, a łączna kwota cofniętych lub obniżonych świadczeń przekroczyła ponad 45 mln zł. W województwie kujawsko-pomorskim ZUS przeprowadził ponad 8,2 tys. kontroli, kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków wyniosła blisko 359 tys. zł. W sumie w naszym regionie wstrzymano lub obniżono świadczenia chorobowe na kwotę prawie 2,5 mln zł – dodaje rzeczniczka.
Co robią chorzy na zwolnieniach lekarskich?
Podczas kontroli zwolnień okazywało się, że niektórzy na zwolnieniu lekarskim, zamiast się kurować, pracowali, czy remontowali mieszkanie. Inni byli już zdrowi w momencie badania przez lekarza orzecznika. Wśród osób, które w ostatnim czasie musiały zwrócić zasiłek chorobowy, był pan, który wykonywał inną pracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej tj. przyjmował zapisy
i wykonywał zabiegi fizjoterapeutyczne. Jeden z ubezpieczonych w trakcie zwolnienia remontował mieszkanie, inny za zgodą pracodawcy wykonywał na jego rzecz prace na budowie. Zasiłek chorobowy za cały okres zwolnienia lekarskiego stracił również pan, który będąc zatrudniony w kilku placówkach oświatowych, w trakcie zwolnienia prowadził zajęcia pozalekcyjne – treningi. „Chorowała” także właścicielka salonu fryzjerskiego, czy sklepu wielobranżowego, która zamiast dochodzić do zdrowia, obsługiwała klientów. Z kolei pani doktor będąc na zasiłku opiekuńczym w ramach prowadzonej prywatnej praktyki lekarskiej wystawiała zwolnienia innym osobom. Pomocne w dotarciu do tych, którzy nie potrafili zastosować się do zaleceń lekarzy były również donosy, które dotyczyły m.in. wyjazdów, podróży wakacyjnych w czasie zwolnienia lekarskiego.
Warto przypomnieć, że kontrolę wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych. Najczęściej takie kontrole wykonują pracownicy działu kadr.
